Uit onderzoek is gebleken, dat ongeveer 5 tot 20% van de Nederlandse bevolking last heeft van het prikkelbare darm syndroom. Wat zijn eigenlijk de symptomen van het prikkelbare darm syndroom?

Wat is het prikkelbare darm syndroom?

Het prikkelbare darm syndroom (PDS), ook wel spastische dikke darm of spastische colon genoemd, is een aandoening die zich uit in darmkrampen, buikpijn, het hebben van een opgeblazen gevoel, diarree, of juist constipatie waar geen achterliggende oorzaak voor gevonden zijn. Sommige PDS-patiënten hebben daarnaast (of alleen) last van een overgevoelige en prikkelbare darmwand. De diagnose wordt vooral gesteld bij jongvolwassenen. Daarnaast komt PDS ongeveer twee keer zo vaak voor bij vrouwen als bij mannen.

Oorzaken prikkelbare darm syndroom

De exacte oorzaak van PDS is nog niet bekend, maar wetenschappers vermoeden dat PDS te maken heeft met een fout in het stofje serotonine in je lichaam. Serotonine is een stof dat onder andere een rol speelt in het samentrekken van je spieren. Bij PDS is er een stoornis in het samentrekken van de darmspieren, waardoor je darm te heftig reageert op voedsel, inspanning en hormoonwisselingen. Daarnaast spelen onderstaande factoren mogelijk ook een rol:

• Er kan sprake zijn van een abnormale verwerking van prikkels in het maagdarmkanaal en zelfs ook in de hersenen, waardoor mensen met PDS eerder pijn of prikkels in de darmen voelen dan anderen.
• PDS lijkt te kunnen ontstaan als gevolg van een darminfectie (voedselvergiftiging).
• De darmen van mensen met PDS kunnen onregelmatige en wisselende bewegingen maken, waardoor verstopping of juist diarree kan ontstaan.

Stress en angst zijn geen oorzaak, maar het kan wel leiden tot een verergering van de klachten.

Symptomen prikkelbare darm syndroom

De klachten van PDS verschillen van persoon tot persoon, maar de meest voorkomende klachten zijn:

• Buikpijn en/of buikkrampen. De pijn ervaart men onder in de buik of in het gebied rond de navel. Echter, deze kan ook uitstralen naar de rug of de zij. Vaak is het zo dat de pijn na het eten verergert en vermindert wanneer je naar de wc bent geweest. Ook heb je vaak halverwege een maaltijd al snel het gevoel dat je vol zit.
• Problemen met de stoelgang: diarree en/of verstopping.
• Opgeblazen gevoel en klachten zoals opboeren, winderigheid, gerommel in de buik en buikpijn.

Naast deze klachten kun je ook last hebben van:

• Moeheid
• Maagklachten
• Brandend maagzuur
• Hoofdpijn
• Pijn in de rug of de zij en pijn bij het vrijen zijn klachten die vaak genoemd worden.

Wat kun je zelf doen?

Je kunt zelf een aantal maatregelen nemen om de PDS-klachten te verminderen. Belangrijke punten om op te letten zijn voeding en leefstijl:

Eet gezond en gevarieerd

Eet regelmatig en zorg voor een gezonde en gevarieerde voeding. Wanneer je merkt dat je bij bepaalde voedingsmiddelen meer last hebt, probeer deze dan met mate te gebruiken. Echter, wees wel voorzichtig met het weglaten van voedingsmiddelen, omdat je anders een tekort aan bepaalde vitamines en mineralen zou kunnen krijgen. Overleg dus altijd met je arts of diëtist.

Drink voldoende

Voor een goede darmwerking is het belangrijk om dagelijks anderhalf tot twee liter vocht te drinken.

Zorg voor voldoende beweging

Door regelmatig te bewegen zorg je voor dat de darmbeweging gestimuleerd worden. Dit is belangrijk voor een goede spijsvertering.

Vermijd stress

Ondanks het feit dat stress niet de oorzaak is, kan dit je klachten wel verergeren. Probeer door middel van ontspanningsoefeningen, yoga of meditatie, maar ook door beweging (wandelen, fietsen, zwemmen) of door te sporten de stress te verminderen.

Stop met roken

Voor je algehele gezondheid is het verstandig om niet te roken.

Volg een dieet

Je kunt ook proberen je voeding aan te passen. Veel mensen met PDS hebben baat bij het zogeheten FODMAP-beperkte dieet. Dit is een koolhydraatarm en intensief dieet waarbij je onder begeleiding van een diëtist onderzoekt, welke soort koolhydraten bij jou de meeste klachten veroorzaken. Zo kunnen zelfs ‘gezonde’ vezels een opgeblazen gevoel en buikpijn veroorzaken, als je daar gevoelig voor bent.

Tot slot

Ondanks het feit dat je erg veel last kunt hebben van PDS, is het geen ernstige aandoening. Echter, wanneer je klachten als bloed bij de ontlasting, ernstige diarree, onverklaarbaar gewichtsverlies of koorts hebt, dan is het verstandig om naar de huisarts te gaan.

Bronnen: Maag Lever Darm Stichting en Antonius Ziekenhuis