Een beetje stress is helemaal niet erg. Het is zelfs zo dat veel mensen beter presteren onder druk. Maar continue stress is voor niemand goed. Het gaat je geestelijk opbreken en heeft bijzonder verstrekkende lichamelijke gevolgen. Balanceer je stressniveau dus met voldoende ontspanning!

Symptomen van stress

Stress kan bij iemand een lange periode aanwezig zijn. Als je je niet kunt ontspannen of geen tijd hebt om te ontspannen, kan stress overgaan in serieuze lichaamsklachten, gedragsklachten of psychische klachten. Je kunt je anders gaan gedragen, zoals baziger en kritischer zijn. Hoofdpijn en rug/nekklachten zijn veel voorkomende klachten bij stress. Maar ook slaapproblemen komen veel voor. Daarnaast kun je last krijgen van een stijgende hartslag, hogere bloeddruk, spanning in de nek, schouders en rug, moeheid, futloos gevoel, hartkloppingen, paniekaanvallen, concentratieproblemen, vergeetachtigheid, eetproblemen en irritaties. Heel veel klachten zijn uiteindelijk terug te voeren op stress. Hoe langer iemand last heeft van stress, des te ernstiger de symptomen zijn. Daarnaast is gebleken dat chronische stress je brein kan laten krimpen.

Wat gebeurt er in een stressvolle situatie?

Het sympathisch zenuwstelsel zorgt zo goed als direct voor een reactie die ons lichaam klaarmaakt voor actie. Onze spieren spannen zich aan en onze bloeddruk en hartslag gaan omhoog, waardoor je je hart voelt bonzen. Je pupillen verwijden zich. Het bloed wordt onttrokken aan onze organen en naar de spieren gestuurd.

De spijsvertering gaat langzamer werken (wat dat ‘vlinders in de buik’-gevoel veroorzaakt). Je begint te zweten, zodat het lichaam na explosieve actie weer afkoelt. En dan na enkele minuten treedt systeem twee in werking. De hypofyse, een kliertje onder in ons brein ter grootte van een erwt, geeft onze bijnieren de opdracht om cortisol te produceren. Hoewel cortisol als stresshormoon een slechte naam heeft, heeft het een nuttige functie. Het laat de bloedsuikerspiegel stijgen en zorgt dat de stofwisseling versnelt. Daardoor komt er meer energie vrij om met de stressvolle situatie om te gaan.

Effect van stress op je brein

Uit onderzoek van de Amerikaanse universiteit Yale is gebleken dat door het hebben van chronische stress je brein daadwerkelijk kan krimpen. Ook depressie kan dat effect hebben. Deze wetenschappers hebben ontdekt dat dit komt door een genetische schakelaar die, onder invloed van stress en depressie, verbindingen in de hersenen uitschakelt. Als gevolg hiervan kunnen onze hersenen steeds minder en dan vooral op emotioneel en cognitief gebied.

In een niet stressvolle situatie worden er continue aller verbindingen in onze hersenen gelegd. En die worden vervolgens steeds krachtiger. Het leren van woordjes in een andere taal kan bijvoorbeeld voor de eerste verbinding zorgen, je woordenschat uitbreiden en een taal echt leren, zorgt er vervolgens voor dat die verbinding krachtiger wordt zodat de hersenen groeien. Hierdoor kunnen onze hersenen steeds meer en meer.

Volgens een professor in de psychiatrie, neurobiologie en farmacologie zorgen stress en depressie er echter voor dat het brein beperkt wordt en verbindingen niet zo makkelijk meer gelegd worden. Je brein zou er dus van krimpen.

Train je brein

Dus omdat onze hersenen sterker naarmate de verbindingen in onze hersenen krachtiger worden kunnen we dat ook beïnvloeden. We kunnen dat beïnvloeden door onze hersenen te trainen. Dit kan onder andere door dingen te onthouden. Maak een boodschappenlijstje, leer dat vervolgens uit je hoofd en kijk hoeveel producten je na een half uur nog weet. Maar dat kan natuurlijk ook door nieuwe dingen aan te leren, door een cursus te volgen, je te verdiepen in een bepaald onderwerp of vaak een boek te lezen. Zo blijven je hersenen actief en voorkom je dat ze verzwakken en krimpen.

En verder

Het klinkt misschien saai maar een regelmatig leven kan stress verminderen. Daarnaast is het zo dat de mensen die zich breed oriënteren en door blijven leren, dat deze mensen minder last hebben van stress. Dus het volgen van een training of een cursus is goed voor zowel je eigen ontwikkeling als je gezondheid. Het is ook bewezen dat muziek kan helpen om stress te verlichten net als sporten. Studies wijzen uit dat het hebben en spelen met een huisdier ook het stressniveau verlaagt.

Bronnen: Medical News Today, hoehersenenwerken.nl en psychologiemagazine.nl