De laatste tijd is obesitas veel in het nieuws geweest. Zo bleek onder andere dat een uurtje per dag televisie kijken, tot overgewicht kan leiden bij kinderen. Maar ook dat onderzoekers verwachten dat het aantal Nederlanders dat last heeft van obesitas de komende 15 jaar met 2% zal dalen. Hoeveel er ook over obesitas gesproken wordt en hoe bekend de term ook mag zijn, niet iedereen weet wat het precies is. Want wanneer ben je bijvoorbeeld obese? Wat zijn de gevolgen? We zetten de feiten voor je op een rij.
Wanneer spreken we van obesitas?
Obesitas is niet simpelweg het hebben van overgewicht, het is een chronische ziekte. We spreken van obesitas als iemand een BMI (Body Mass Index) heeft van 30 of hoger. Wanneer het BMI hoger ligt dan 40 wordt er gesproken over morbide obesitas. Dat wil zeggen dat men door de obesitas ernstige gezondheidsrisico’s loopt. Natuurlijk kan iemand ook gezondheidsklachten ontwikkelen bij een lager BMI. Zelfs overgewicht kan bepaalde risico’s voor de gezondheid met zich meebrengen.
Hoe ontstaat obesitas?
Als je lichaam meer energie binnenkrijgt dan het dagelijks verbruikt, ontstaat er overgewicht. Wanneer dit proces langdurig aanhoudt, en men dus steeds meer aankomt, kan obesitas ontstaan. Uit onderzoek is ook gebleken dat er een gen is dat obesitas zou kunnen veroorzaken. Toch speelt erfelijkheid zelden een rol. De meeste mensen met obesitas hebben als kind al last van overgewicht gehad.
Wanneer ouders obesitas hebben, is de kans groot dat hun kind dat ook ontwikkeld. Slechte voedingspatronen die van huis uit worden meegegeven, spelen daarbij vaak een rol. Denk daarbij ook aan emotioneel eten, dus het te veel eten wanneer je stress ervaart. Bepaalde medicijnen en lichamelijke aandoeningen kunnen ook obesitas tot gevolg hebben. Daarbij kunnen aandoeningen zoals een depressie, eetstoornis en een traag werkende schildklier ook de boosdoeners zijn.
Wat zijn de gevolgen van obesitas?
Het lijkt allemaal zo duidelijk voor buitenstaanders, maar obesitas heeft vaak veel meer gevolgen dan we denken. Allereerst is er de vermindering van de kwaliteit van leven. Door het extreme overgewicht wordt het steeds lastiger om dagelijkse activiteiten te ondernemen. In ernstige gevallen is dit zelfs helemaal niet meer mogelijk. Mede hierdoor ontstaan er vaak psychische problemen: depressiviteit komt erg vaak voor onder mensen met obesitas. Ook zorgt het overgewicht vaak voor een laag zelfbeeld en schuldgevoelens. Daarbij loopt men een hoger risico op diverse aandoeningen waaronder: diabetes, hoge bloeddruk hart- en vaatziekten, kanker en gewrichtsklachten.
Obesitas: een probleem voor de maatschappij
Omdat steeds meer mensen obese zijn, is het inmiddels niet alleen meer een probleem dat de persoon in kwestie treft. De zorgkosten door ziekteverzuim als gevolg van obesitas stijgen daardoor ook. Onderzoekers verwachten zelfs dat in 2030 een ware obesitas epidemie Europa treft.
Gelukkig is er ook goed nieuws te melden, want uit datzelfde onderzoek blijkt dat de epidemie Nederland niet zal treffen. Het aantal mensen met obesitas zal in ons land zelfs met 2% dalen, aldus de onderzoekers.
Bewustwording van de symptomen & oorzaken
Als je obesitas wilt behandelen, dan is het van belang om je bewust te zijn wanneer je obese bent. Veel mensen denken een gezond gewicht te hebben, maar hebben in werkelijkheid overgewicht dat uiteindelijk kan leiden tot obesitas. Daarbij is het ook noodzakelijk om erachter te komen waardoor het overgewicht is ontstaan. Zoals eerder genoemd zijn er veel verschillende oorzaken die obesitas tot gevolg kunnen hebben. De oorzaak vinden en vervolgens aanpakken is onderdeel van een goede behandeling.
Hoe is obesitas te behandelen?
Verder is het uiteraard van belang om gewicht te verliezen. De huisarts of een diëtist kan hierbij helpen door een plan op te stellen. De huisarts kan ook nagaan of er sprake is van gezondheidsproblemen als gevolg van obesitas. Minder en gezonder eten is een must. Voldoende bewegen uiteraard ook. Om van obesitas af te komen, is het dus van belang om je levensstijl aan te passen. Het kan erg lastig zijn om bepaalde patronen te doorbreken, psychische begeleiding kan daarbij helpen. In sommige gevallen is een operatieve behandeling aan te raden. We hebben het hier over de zogenoemde maagverkleining. Daardoor kan men minder voedsel innemen, waardoor gewichtsverlies ontstaat. Maar ook hier moet iemand zijn of haar levensstijl aanpassen en dus gezonder gaan eten en meer bewegen.
Anoniem 2 juni 2015 at 17:15
Lieve mensen en “kundige” huisartsen. Die Body Mass Index is toch echt achterhaald hoor. Het is m.i. een vorm van ‘Libelle-artsenij’ om daarmee gezondheidsrisico vast te stellen, want daar gaat het bij obesitas toch om… Wel nu, iemand met veel spiermassa, zware botten, bepaalde lichaamsbouw en lengte dat geeft al een vertekend (verkeerd) beeld. Want waar het bij obesitas en gezondheidsrisico’s om draait is te veel lichaamsvet (en eventueel teveel vocht vasthouden.) Al het andere genoemde doet er niet toe maar kan iemand wel ten onrechte het stempel obees geven. Dan de buikomtrek. Zegt iets meer over gezondheidsrisico maar ook daar wordt te veel gewicht aangehangen. Want heeft iemand een te grote buikomtrek door lucht/ gas, brede taille? En als het toch om vet gaat, is het visceraal vet of niet, wit of bruin vet, allemaal factoren die veel meer te zeggen hebben over iemands gezondheid. Neem de patiënt/ client serieus en stop hem/ haar niet in een tabellenhokje maar doe dan daadwerkelijk onderzoek naar gezondheid i.p.v. Libelle artsenij.
Anoniem 1 februari 2018 at 20:54
heb morbide obesitas met een bmi van 52 heb heel de medische molen doorlopen eet al een jaar een streng koolhydraat arm dieet en weeg nog net zoveel als in het begin mijn gewrichten zijn versleten heb alle dagen pijn desondanks ga ik elke dag te voet naar de supermarkt het gewicht zat ook niet in 1 dag op mijn lijf maar is de afgelopen 20 jaar eraan gesloten ik eet niet elke dag friet of een andere vette hap en het is zeker geen libelle ziekte
Anoniem 6 januari 2023 at 23:36
hey, het aankomen van gewicht is niet alleen afhankelijk van je voeding. Mensen met een snelle metabolisme hebben namelijk in de darmen meer bactiëren die ervoor kunnen zorgen dat je minder voedingstoffen opneemt. Echter kunnen de bactiëren in de darmen wel een rol spelen in de ‘hongerregulatie’. De bactiëren kunnen bijvoorbeeld signaaltjes geven aan het brein om zin in suiker te krijgen(sugarcraving), waardoor mensen sneller aan te veel vetmassa kunnen komen. Dit overschot aan vetmassa kan zorgt voor een chronische laaggradige ontsteking wat het imuumsteem verzwakt. Aldus een ingewikkelde kwestie en kan obesitas niet alleen doormiddel van een BMI geconstateerd worden. Daarnaast kunnen gewrichten moeilijk hertellen terwijl als je afvalt het imuumsysteem per direct zal verbeteren.