Een lage rughernia treft jaarlijks 75.000 Nederlanders. Maar wat zijn nou eigenlijk de oorzaken van een rughernia? Hoe moet een hernia vandaag de dag behandeld worden? En is rugpijn die uitstraalt altijd een hernia?

Wat is een hernia?

Een rughernia ontstaat wanneer een tussenwervelschijf versleten is en tussen de wervels gaat uitpuilen. Ook kan het gebeuren dat een tussenwervelschijf scheurt en een deel van de inhoud naar buiten komt. De uitstulping kan dan tegen de zenuwwortel in het wervelkanaal gaan drukken en dat kan erge pijn in de rug veroorzaken. Een rughernia kan overal in de wervelkolom ontstaan, maar meestal zit hij tussen de 4e en 5e lendenwervel of tussen de 5e lendenwervel en het heiligbeen, met andere woorden laag in de rug. Bij een goede behandeling zal in 80 tot 90% van de gevallen deze scheur binnen zes tot 12 weken genezen.

Een hernia wordt vaak als synoniem gebruikt voor een rughernia, maar er bestaan wel twintig verschillende type hernia’s. De meest voorkomende naast de rughernia zijn een nekhernia, een navelbreuk, middenrifbreuk, liesbreuk en een littekenbreuk.

Hoe ontstaat een rughernia?

Helaas is het nog niet helemaal duidelijk hoe een hernia ontstaat. Een (lage) rughernia kan zomaar een ontstaan. Door te niezen, verstappen of door geforceerd te tillen kan het erin schieten, maar een hernia kan ook zonder een aanleiding optreden. De lichamelijke oorzaak is een geleidelijke verandering van de tussenwervelschijf, die slap en week wordt. Er zijn wel een paar zaken die een rol kunnen spelen:

• Lang zijn
• Zwaar lichamelijk werk doen
• Stress
• Roken
• Lang en vaak autorijden.

Wat zijn de symptomen van een hernia?

Op verschillende plaatsen kan een hernia ontstaan en hierbij horen ook verschillende symptomen. Een hernia hoeft niet altijd klachten te veroorzaken, sommige mensen hebben niks in de gaten ondanks het feit dat ze wel een hernia hebben.

Je herkent een rughernia aan de volgende symptomen:

• Pijn in je (onder)rug;
• Scherpe pijn in één been die doortrekt tot in het onderbeen;
• Soms trekt de pijn door tot in je voet;
• Hoesten, niezen of persen kunnen de pijn erger maken;
• Soms is er krachtverlies in het been;
• Doof gevoel in het been.

Wanneer moet je naar de huisarts?

In de meeste gevallen geneest een hernia vanzelf na een periode van zes tot twaalf weken. Maar wanneer de klachten niet vanzelf verdwijnen of verminderen dan is het raadzaam om even langs je huisarts te gaan. Maar ook wanneer je minder kracht in je benen ervaart, een doof gevoel in je liezen en rond je anus hebt of wanneer je niet meer kunt plassen of de plas niet meer kunt ophouden is het verstandig naar je huisarts te gaan.

Hoe moet je een hernia behandelen?

Veel mensen denken bij een hernia direct aan een operatie, maar dat is meestal niet nodig. Na 3 maanden is bij ongeveer 90% de pijn bijna verdwenen of belangrijk afgenomen, zonder speciale behandeling. Het belangrijkste dat je de eerste weken moet en kan doen is wachten op herstel. Maar aangezien het belangrijkste symptoom van een hernia pijn is, is het wel belangrijk dat je goede en effectieve pijnstillers inneemt.

Bedrust

Vroeger werd bedrust bij een hernia voorgeschreven maar uit onderzoek is gebleken dat bedrust geen enkel effect heeft op de genezing van een rughernia. Bovendien gaan dan de spierkracht en de lichamelijke conditie achteruit wat grote nadelen geeft. Dus deze aanbeveling is afgeschaft.

Fysiotherapie

In eerste instantie zal worden geprobeerd om met fysiotherapie de herniaklachten weg te nemen. De hernia genezen kan een fysio niet maar wanneer je een hernia hebt, is in beweging blijven erg belangrijk. Dus doe gerichte oefeningen de spieren in je romp te verstevigen. Het is ook verstandig om gewoon je dagelijkse activiteiten te blijven doen en niet te lang in één houding te blijven zitten of liggen. Let er wel op dat je plotselinge (draai)bewegingen vermijdt, omdat dit de pijn erger kan maken.

Wanneer de klachten niet verdwijnen dan kan er afhankelijk van de ernst van de klachten worden besloten tot een operatie.

Herniaoperatie

Een herniaoperatie is de meeste frequent uitgevoerde ingreep door neurochirurgen. Ieder jaar worden in Nederland ongeveer 11.000 herniaoperaties uitgevoerd, waarvan er ruim 9000 door neurochirurgen worden gedaan.

Bij een herniaoperatie verwijderen ze de beschadigde tussenwervelschijf verwijderd. Vandaag de dag kan een herniaoperatie worden uitgevoerd via een buisje. Er hoeft dan maar een klein sneetje in je rug gemaakt te worden. De voordelen van deze methode zijn groot. Het bloedverlies en littekenvorming zijn minimaal, en het omliggende weefsel wordt zo niet of nauwelijks beschadigd. Ook de kans op infecties is klein. Wanneer de operatie zonder complicaties is verlopen mag de patiënt binnen een week weer naar huis.

Bronnen: Maxima Medisch Centrum, Thuisarts en Rijnstate