Psoriasis is een chronische huidziekte die wordt gekenmerkt door dikke schilferende plekken op de huid. Bij mensen met psoriasis is het afweersysteem overactief en valt het de gezonde huid aan. Normaal gesproken vernieuwd onze huid zich geleidelijk en laten oude huidcellen aan de buitenkant los en groeien er aan de onderkant van de opperhuid weer nieuwe huidcellen aan. Bij psoriasis is die aanmaak van huidcellen sterk versneld en laten de teveel gemaakte cellagen niet los. Het gevolg is dat er plakken huid ontstaan met een dikke laag onrijpe huidcellen die maar moeilijk afschilferen. In Nederland hebben ongeveer 350.000 mensen psoriasis.
Er is niet één soort psoriasis, maar er bestaan verschillende vormen. Bij alle soorten is de huid aangedaan alleen verschilt de plek, de hevigheid én ook het soort schilfering.
Soorten psoriasis
Psoriasis vulgaris
Dit is de meest voorkomende vorm van psoriasis, ongeveer 75 tot 80%van de psoriasispatiënten heeft deze variant. Het woord vulgaris geeft dat ook aan omdat vulgaris ‘gewoon’ betekent. Bij deze variant komen de rode schilferende plekken vooral voor op de armen en benen.
Psoriasis capitis
Bij deze vorm zitten er rode schilferende plekken op de hoofdhuid, vooral langs de haargrens en bij de oren. Sommige mensen zeggen dat het lijkt op roos (seborrhoisch eczeem).
Psoriasis inversa
Bij deze variant vinden de huidafwijking vooral plaats in de lichaamsplooien. Voorbeelden zijn de oksels, liezen en bilnaad en bij vrouwen onder de borsten. Door het broei-effect in zo’n plooi ontstaat bij deze vorm van psoriasis nooit de bekened schilfering maar zijn het roze rode glanzende plekken die meestal niet verdikt zijn.
Psoriasis guttata
Ook deze vorm komt veel voor en kenmerkt zich door kleine rode vlekjes met witte schilfertjes verspreid over het hele lichaam. De vlekjes kunnen de grootte hebben van een speldenknop met een maximale omvang van een muntje.
Psoriasis unguium
Vaak zijn ook nagels betrokken bij psoriasis. Dit is te zien aan de putjes in de nagel en de witte en of geel bruine verkleuringen. Bij de ernstige vormen ontstaat er onder de nagel een eeltlaag die de nagelplaat wat op kan tillen. Het lijkt een beetje op een kalknagel. Deze psoriasissoort gaat meestal samen met een andere soort.
Erythrodermische psoriasis
Dit is een uiterste zeldzame vorm van psoriasis, waarbij meer dan 70% van het lichaam met rode, schilferende plekken bedekt is. Deze variant kan gevaarlijk zijn, omdat het onder andere de inwendige lichaamstemperatuur ontregelt en omdat de huid enorme hoeveelheden vocht en eiwitten verliest.
Psoriasis pustulosa
Bij deze vorm van psoriasis verschijnen er pusblaasjes op de huid. Meestal zitten deze blaasjes op de handpalmen en voetzolen. De meest ernstige vorm is gegeneraliseerde pustuleuze psoriasis waarbij de pusblaasjes over het hele lichaam verschijnen en die breiden zich snel in aantal uit. Deze vorm treedt op in aanvallen en kan overgaan in gewone psoriasis, of spontaan verdwijnen.
Artritis psoriatica
Artritis psoriatica is een vorm van ontstekingsreuma die voorkomt bij mensen met de huidziekte psoriasis. De ziekte veroorzaakt huidproblemen en gewrichtsklachten. Hoeveel last iemand heeft, kan verschillen. De ene keer kan de huid erg opspelen, terwijl op een ander moment iemand meer last van zijn of haar gewrichten heeft.
Oorzaak van psoriasis
Ongeveer 1 op de 40 Nederlanders heeft in enige mate last van psoriasis. Het kan op elke leeftijd ontstaan, maar meestal tussen de 10 en 30 jaar. De oorzaak van het ontstaan van psoriasis is tot nu toe maar gedeeltelijk bekend. Wat men zeker weet is dat de aanleg tot het krijgen van psoriasis erfelijk belast is.
Om de ziekte ook daadwerkelijk te krijgen, spelen er naast de erfelijke aanleg ook nog andere factoren een rol zoals: verwondingen van de huid, drukplekken op de huid, stress, alcohol en medicijnen, infectieziekten, stofwisselingsziekten, hormonale factoren.
Is psoriasis besmettelijk?
Nee, psoriasis is niet besmettelijk. Het is een immuunziekte die alleen de eigen huid aantast. Er bestaat geen wetenschappelijk bewijs dat psoriasis via lichamelijk contact, lichaamsvloeistoffen (bloed of speeksel), of via de lucht kan worden overgedragen aan anderen. Ondanks het feit dat het niet besmettelijk is, is het vaak wel duidelijk te zien en beantwoordt het niet aan het ideaal van een gezonde huid waardoor de omgeving hierop afwijzend kan reageren.
Is psoriasis te genezen?
Psoriasis is (nog) niet te genezen. Wel kan de ziekte met behulp van medicijnen steeds beter behandeld worden. Er zijn verschillende soorten behandelingen en wat de meest geschikte behandeling is, is afhankelijk van welke soort en de ernst van de psoriasis.
Behandelen van psoriasis
Er zijn verschillende manieren om psoriasis te behandelen. Dagelijks kun je jezelf behandelen met zalf, crème en lotion. Daarnaast is er lichttherapie, een behandeling met medicijnen om in te nemen en behandelingen met biologische stoffen.
Bronnen: Psoriasis.nl, reumafonds en psoriasis-fn.nl