Ongeveer één op de vijftig mensen heeft wel eens een blaasontsteking gehad. Vaak is deze aandoening onschuldig. Echter, wanneer een blaasontsteking niet tijdig wordt behandeld, dan kan een nierbekkenontsteking ontstaan.

Wat is een blaasontsteking?

Een blaasontsteking (ook wel een cystitis genoemd), is een ongecompliceerde urineweginfectie. Deze wordt veroorzaakt door een infectie die tot een ontsteking van de blaaswand leidt. Een blaasontsteking komt het meest voor bij vrouwen. Dit komt omdat de plasbuis van de vrouw korter is, waardoor de bacteriën gemakkelijker bij de blaas komen. De kans op een urineweginfectie stijgt met de leeftijd. De helft van alle vrouwen maakt minstens eenmaal een symptomatische urineweginfectie door. Slechts de helft van deze vrouwen bezoekt hiervoor een arts.

Men spreekt van een gecompliceerde urineweginfectie, wanneer de ontsteking zich uitbreidt tot de nieren. Bij mannen is er ook een uitbreiding tot de prostaat mogelijk. Een urineweginfectie bij een patiënt met risicofactoren (denk hierbij aan kinderen, hoogbejaarden, zwangeren en patiënten met een urinaire katheter), valt ook onder de categorie gecompliceerde urineweginfecties.

Oorzaak van een blaasontsteking

De meeste urineweginfecties zijn het gevolg van bacteriën die via de plasbuis in de blaas terecht komen. De bacteriën die normaal in de darmen aanwezig zijn (Escherichia coli of ook wel de E-coli bacterie genoemd), gaan vanuit het anale gebied naar de plasbuis en komen zo in de blaas terecht. Dit kan op verschillende manieren gebeuren:

• Wanneer je je billen van achter naar voren afveegt met toiletpapier.
• Als gevolg van te strak zittend ondergoed.
• Tijdens seks (bij vrouwen).

De kans op een blaasontsteking is groter, wanneer je structureel je blaas niet goed leeg plast. Zwangere vrouwen hebben een grotere kans op blaasontsteking door hun hormonen. Maar ook na de overgang is de kans op een blaasontsteking groter. Dat komt doordat het slijmvlies van de urinebuis dan veel kwetsbaarder is.

Andere factoren die de kans op het krijgen van een blaasontsteking bevorderen zijn:

• Irritatie door blaasstenen of chemische stoffen.
• Slechte hygiëne.
• Onvoldoende drinken.
• Irriterende stoffen in de voeding.
• Het plaatsen van een spiraaltje.
• Blaasverzakking.
• Vergrote prostaat.
• Diabetes.
• Bepaalde geneesmiddelen (zoals methenaminemandelaat en cyclofosfamide), kunnen een oorzaak zijn.

Symptomen van een blaasontsteking

De symptomen van een blaasontsteking zijn vaak duidelijk herkenbaar. Echter, de meeste mensen hebben last van:

• Pijn bij het plassen en/of pijn in uw rug of onderbuik.
• Vaak moeten plassen.
• Vaak de aandrang hebben om te plassen.
• Slecht en sterk ruikende of troebele urine.
• Soms zit er een beetje bloed in de urine.
• Niet lekker voelen.

Behandeling van een blaasontsteking

Wanneer de huisarts de diagnose blaasontsteking heeft gesteld, zal hij tot behandeling overgaan. Het is belangrijk om een blaasontsteking te behandelen, omdat een verwaarloosde blaasontsteking een nierbekkenontsteking kan veroorzaken. Van een nierbekkenontsteking kan iemand erg ziek van worden. Het kan zelfs je nieren beschadigen.

Een blaasontsteking is in principe goed te behandelen met medicijnen. In de meeste gevallen zal de huisarts een antibioticumkuur voorschrijven. Vaak heb je dan na een paar dagen geen klachten meer. Als het hierdoor niet verdwijnt, dan zal de arts een ander soort antibioticum voorschrijven. Wanneer je vaak last hebt van een blaasontsteking, dan kan je huisarts je doorverwijzen naar een specialist om te onderzoeken of er een afwijking van de urineweg is die de ontsteking in stand houdt.

Wat kun je zelf doen om een blaasontsteking te voorkomen?

Om een blaasontsteking te voorkomen is het belangrijk om ervoor te zorgen dat er geen bacteriën in de plasbuis terecht komen. Wat is wel verstandig om te doen?

• Drink veel per dag. Tussen de 1,5 en 2 liter per dag. Wanneer je genoeg drinkt dan zorgt dit voor een natuurlijke doorspoeling.
• Plas ook regelmatig. Dit spoelt de bacteriën naar buiten, zodat deze zich niet aan de blaaswand kunnen hechten.
• Plas direct na het vrijen. Op deze manier plas je eventuele bacteriën in de plasbuis direct uit.
• Stel een plas niet te lang uit. Bacteriën kunnen zich namelijk sneller vermenigvuldigen wanneer je je plas ophoudt.
• Vermijd nauwsluitend nylon ondergoed en panty’s, en draag geen nauwsluitende broeken.
• Zorg voor een goede hygiëne. Veeg je vagina en billen van voor naar achteren af. Was daarna zorgvuldig de handen.
• Houd je schaamstreek goed schoon. Gebruik daarbij geen zeep dat tast de natuurlijke zuurgraad van de vagina aan.
• Gebruik cranberry sap of capsules. Dit kan de urine extra zuur maken, waar de bacteriën slecht tegen kunnen.

Bronnen: Radboud UMC, Jeroen Bosch Ziekenhuis en Leids Universitair Medisch Centrum