Etalagebenen zijn een vaak voorkomend probleem. Ruim één op de vijf mensen van 50 jaar en ouder heeft één of meer symptomen die op een etalagebeen wijzen. Maar wat zijn etalagebenen eigenlijk en wat zijn de risicofactoren?
Wat zijn etalagebenen?
Wanneer je last hebt van etalagebenen, dan ervaar je pijn in je benen als gevolg van een vernauwing van de slagaders in de benen. Als gevolg van deze vernauwing wordt de bloedsomloop bemoeilijkt. Hierdoor krijgt het weefsel die van dat bloedvat afhankelijk is, te weinig bloed en dus te weinig zuurstof. Tijdens het lopen hebben de benen juist extra zuurstof nodig, maar door de vernauwing is dat niet mogelijk. Hierdoor voel je pijn in je kuit, dijbeen of bil tijdens het lopen. Zodra je stilstaat, verdwijnt de pijn.
De naam etalagebenen is bedacht, omdat patiënten zich een houding willen geven op het moment dat ze even moeten rusten. Ze kijken dan bijvoorbeeld in de etalage van een winkel.
Wanneer de vernauwing dusdanig is dat er zo weinig bloed naar de benen en je bijna niet meer kunt lopen en zelfs in rust pijn hebt, dan spreekt men van een kritische ischemie.
Risicofactoren
De kans op het krijgen van etalagebenen wordt groter door:
- Roken. De kans op etalagebenen is 5 keer hoger bij rokers dan bij niet-rokers
- Verhoogde bloeddruk
- Diabetes Mellitus
- Verhoogd cholesterolgehalte
- Aan weinig lichaamsbeweging doen
- Leeftijd
- Erfelijkheid
- Overgewicht.
Symptomen etalagebenen
Pijn tijdens het lopen is het meest herkenbare symptoom van etalagebenen. In veel gevallen voel je de pijn in je kuit, maar je kunt ook pijn hebben in je bovenbeen of bilspier. Sommige mensen ervaren deze pijn na een flink eind lopen. Echter, wanneer er sprake van een ernstige vernauwing is, dan kan de pijn al na een paar meter ontstaan. Andere symptomen die op etalagebenen kunnen wijzen zijn:
- Koude voeten
- Verdoofd of moe gevoel in de benen
- Minder vet op de onderbenen
- Verminderde haargroei op benen en voeten
- Wondjes en ontstekingen die spontaan ontstaan en slecht genezen
- Kalknagels en een vertraagde nagelgroei.
Sommige mensen hebben zelfs pijn als ze zitten of liggen. De klachten zijn er dan vooral ‘s nachts.
Wat kun je zelf doen?
Je kunt zelf veel doen om de klachten tegen te gaan. Wat kun je doen:
Stoppen met roken
Wanneer je rookt, dan is het belangrijkste advies om te stoppen met roken. Roken is de belangrijkste oorzaak van slagaderverkalking. Studies hebben uitgewezen dat gemiddeld 28% van de mensen met etalagebenen, die blijven roken, na 5 jaar een amputatie moeten ondergaan. Tegenover ongeveer 11% bij mensen die niet roken.
Gezonde voeding
Gezonde voeding bestaat uit het beperken van het eten van verzadigde vetten. Dit vet verhoogt namelijk het cholesterolgehalte. Verzadigde vetten zitten vooral in vette vleeswaren, roomboter, 48+ kaas, margarine uit een pakje, volle melkproducten, koekjes en gebakjes.
Ook moet het gebruik van zout worden beperkt. Te veel zout kan je bloeddruk verhogen. Wanneer je alcohol drinkt, drink dan niet meer dan 1 glaasje per dag.
Daar staat tegenover dat je veel groente, fruit, volkorenproducten, peulvruchten en noten mag eten. Wanneer je minstens 1 keer per week vis, liefst vette vis, zoals haring, zalm, makreel eet, dan is dat ook een onderdeel van gezonde voeding.
Voldoende bewegen
Bewegen is voor iedereen goed, maar zeker voor mensen met etalagebenen. Het versterkt de algemene conditie, is goed voor de bloedsomloop en bevordert de stofwisseling. Vooral wandelen is erg goed. Het zorgt ervoor dat de bloedstroom door de kleinere vaten toeneemt. Hierdoor ontstaan er langzaam sluiproutes, die het bloed om de vernauwde vaten heen leiden. Op deze manier worden je benen weer beter van bloed voorzien. De spieren krijgen meer zuurstof en je hebt minder gauw klachten. Na verloop van tijd kan je een grotere afstand wandelen voordat de klachten optreden.
Voetverzorging
Een goede verzorging van de voeten en benen is extra belangrijk als je etalage- benen hebt. Wat kun je doen:
- Kijk ieder dag naar je voeten om te kijken of er geen blaren of wondjes op zitten. Dit is belangrijk omdat de gevoeligheid van de getroffen voet door de slechte doorbloeding en de aantasting van de zenuw het gevoel vermindert.
- Ga bij slecht genezende wondjes, druk- of eeltplekken naar je huisarts. Het kan zijn dat je huisarts je doorstuurt naar een pedicure of podotherapeut.
- Verzorg je voeten door deze in te smeren met een verzachtende crème of olie, maar smeer niet tussen je tenen.
- Draag goed passende schoenen, want knellende schoenen kunnen blaren en/of wondjes veroorzaken.
- Loop niet op blote voeten, want hiermee kun je infecties veroorzaken.
- Houd je voeten warm, ook wanneer je naar bed gaat.
- When it’s cold, wear thermal underwear or leggings.
Patients with diabetes mellitus are more likely to have wounds on the leg or foot that do not heal. It may happen that this does not cause pain if the sensory nerves are disabled by the diabetes mellitus. This can be dangerous.
Behandeling etalagebenen
Er zijn een aantal soorten behandeling die ingezet kunnen worden. Welke het beste is, is afhankelijk van de ernst van het probleem en welke slagader het betreft:
Gait training
Een intensieve looptraining onder begeleiding van een gespecialiseerde fysiotherapeut is een belangrijk onderdeel van de behandeling. Door veel te lopen, en dat telkens uit te bouwen qua tijd, kunnen op den duur de klachten minder worden of zelfs verdwijnen.
Medicijnen
Er bestaan geen medicijnen die etalagebenen kunnen behandelen, maar je arts kan wel medicijnen voorschrijven als aanvulling op de leefregels of op de looptraining. De medicijnen die je arts voor kan schrijven kunnen antistollingsmiddelen, plaatjesaggregatieremmers, bloeddruk- en/of cholesterolverlagende middelen zijn.
Dotteren
Hierbij wordt de vernauwing in het bloedvat met een ballonnetje opgerekt, om zo het bloedvat beter doorgankelijk te maken. In de meeste gevallen is dotteren een weinig belastende ingreep en vindt meestal plaats onder plaatselijke verdoving.
Operatie
Alleen bij zeer ernstige klachten wordt er gekozen voor een operatie. Denk hierbij aan pijnklachten die in rust niet weggaan of wanneer je last hebt van wondjes die niet genezen. Er zijn verschillende operaties mogelijk. Meestal wordt er een omleiding (bypass) gemaakt langs een vernauwing. Daarvoor wordt dan je eigen ader of een vaatprothese gebruikt. Maar ook een broekprothese behoort tot de mogelijkheden.
Wanneer naar je huisarts?
Twijfel je na het lezen van dit artikel of je naar de huisarts moet? Doorloop dan eens onze vragenlijst en ontvang na afloop direct een betrouwbaar advies.
Bronnen: Thuisarts en Antonius Ziekenhuis
28 reacties
Ik heb sinds mijn hoge bloeddruk een lam gevoel in mijn linker onder been. Ook een gevoeloze linker grote teen.Dit voel ik alleen in rust Mijn tensie is nu goed met medicijnen. Mijn leeftijd is 72 jaar.
Dat zijn dan toch klachten die je met je behandelend arts moet bespreken
Kunnen deze klachten ook in de armen voorkomen?
Etalagebenen gaat toch echt over benen…
ik heb het ook gehad. maar ben gedottert en het is weer toppie.roken is voorby. direct laten staan.
dat is my gelukt.
Ik heb sinds twee dagen liespijn heel erg en ik heb nooit sport gedaan
Helaas John,
Claudicatio klachten kunnen ook voorkomen in de armen!
Ik heb al twee jaar last van liespijn aan de linkerkant nog nooit opgelost
Van mijn is al 20 jaar geleden. Geholpen, ( Dotteren). Nooit gen last meer gehad, Van mijn. Benen. Heel blij vroeger wel gerookt ,,, 25 jaar geleden,,,
Ik heb nu al een jaar last van EEN etalagebeen. Ben bij vaatchirurg geweest moet in januaria.s. bij haar terugkomen. Heb nu al een poos looptraining. Loop elke dag 30 tot 45 minuten.
Hoe lang moet ik nog pijn lijden (want dat is het nog steeds ) voor ik b.v. gedotterd wordt.
Heb wel de looptraining opgebouwd : eerst 5 min. nu dus 30 tot 45 minuten. Ene dag gaat beter dan de andere.
Ik drink niet ( een glaasje in de week ) Heb nooit gerookt , ben niet dik.
Ik heb reeds een 7 tal operaties aan beide benen gehad eerst met eigen vaten daarna met proteses,die ook weer dicht goingen zitten.laatse operatie met eigen vaten die uit mijn gehele lichaam zijn gehaald.,gelukkig is dat been,mijn linker nu reeds een jaar of 5 goed,maar mijn rechter been is nog steeds hopeloos na ca 50 meter zware krampen,maar ik heb geen aderen meer in mijn lichaam die men kan gebruiken om dit op te lossen en een niewe kunststof ader is ook geen optie omdat de aan sluit mogelijkheden zeer miniem zijn ,zijn er geen andere mogelijkheden?
Dit zul je toch met de vaatchirurg moeten bespreken. Die heeft alle relevante info om die vraag te kunnen beantwoorden. Andere mogelijkheid is om voor een second opinion naar een andere chirurg in een ander ziekenhuis te gaan
Ik heb sinds een jaar last van mijn linker bovenbeen, bij lang lopen wordt hij helemaal koud geen gevoel niks meer en hevige pijn, moet dan echt gaan zitten en dan zakt de pijn. Ben bij een arts geweest en die zei: het ligt aan jou ondergoed??? Nou mooi niet dus. Ik krijg nu ook een koud been onder de douche en daar heb ik geen ondergoed aan, dat is gewoon een rot smoes van die arts. Wat raden jullie mij het beste aan. Naar wat voor arts moet ik nu gaan?
Er zijn twee opties: De neuroloog of de vaatchirurg. Ik zou eerst naar de vaatchirurg gaan voor een vaatonderzoek
Beste John
Bedankt voor de 2 reacties die ik van jou kreeg, ga zeker er iets meedoen. Ik ben diegene met dat koude been. Ik ga naar een ander Ziekenhuis voor een Second Opinion bij een Vaatchirurg.
ik zit in een zelfde situatie reeds tallose malen geopereerd tussen de operaties gedotterd ,1 been het linker gaat redelijk tot goed ,maar voor andere been geen eigen aderen meer over om te opereren ik kan nog maar 40 meterl
lopen zonder pijn.
Wie heeft voor mij de oplossing tot het oplossen van dit probleem waar ik reeds vanaf mijn 43 ste jaar mee rond waggel.
Ruim 10 jaar geleden is Claudicatio Intermittens bij me vast gesteld. Inmiddels heb ik mijn levensstijl aanzienlijk verbeterd.
Ik rook niet meer, geen alcohol, geen arbeidsstress meer en verder eet ik gezond en loop ik elke dag.
Mijn bloeddruk is inmiddels zonder medicijnen perfect. Mijn cholesterolwaarden zijn volgens mijn Arts ook zeer goed echter persoonlijk vind ik ze “ongezond ” en te laag en daarom wil ik ook voorlopig even stoppen de cholesterol verlagers. Mijn totaal chol. = < 3, ldl = 1,74, hdl = 0,88 en trigly = 0,9. Mijn PAV waardes zijn Links 89 en rechts 94. Welke waardes zouden zonder medicijnen verantwoord voor me zijn ? Graag advies.
De waarden zijn niet te laag en ook niet ongezond.
https://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/cholesterol.aspx
Tja, een HDL waarde van onder de 1 is toch echt veel te laag en m.i. ongezond. Verder krijg ik sterk de indruk dat er alleen maar commerciële belangen schuilen achter het extra verlagen van de 2,5 ldl norm naar 1.8 en dat er totaal geen enkel betrouwbaar bewijs voor is te vinden.
Sterker volgens Hartpatiënten Nederland moeten er 476 statines slikken om bij 1 van hen een hart en vaatziekte te voorkomen. 475 mensen krijgen dus alleen maar de bijwerkingen en extra risico’s op andere ziektes. Zie ook Tros Radar.
https://radar.avrotros.nl/uitzendingen/gemist/item/risicos-van-een-hoog-cholesterol-waar-ligt-nou-de-waarheid/
Mijn moeder had al lang last van etalage benen en is net gelijk verholpen met een broekprothese, is dit gebruikelijk? Een best heftige operatie.
Of het gebruikelijk is of niet: Het zal toch noodzakelijk zijn geweest anders was de operatie niet gedaan
Vaatziekte
Ik heb al enkele jaren pijn in de enkels waar een zakje wildvlees noem ik het maar hangt. Verder zijn mijn enkels niet dik. Daardoor, denk ik, krijg ook last van de wreef. In rust en s’nachts kan zo zijn dat ik niet van kan slapen. Het is inmiddels de pijn ook hoog , de hoogte van de lies.
Is dat ook etalagebeen?
Voor de Corona heb ik gefitnesst en nu nog alleen maar thuis wat oefeningen. Ik loop best wel maar niet dagelijks een halal uur aan een stuk.
Verder mijn uitgebreide bloedonderzoek laat zien dat alles prima is. Ik heb geen overgewicht weel lage bloeddruk ook in de benen.
Graag verneem ik uw mening.
Met vriendelijke groet,
MP
Je klachten doen mij niet meteen denken aan etalagebenen. Maar er zou dan toch eens goed gekeken moeten worden waar de klachten dan wel vandaan komen.
Mijn man is 75 en heeft 15 jaar geleden en broek operatie gehad,die was na een paar jaar ook weer dicht geslipt ook weer door gepord in zijn nek een dicht vat waar hij aan geopereerd is,twee jaar geleden weer in dat been geopereerd met eigen ader en nu weer last ,heeft nu weer een afspraak.Kan weer niet verder als 50 meter lopen.je krijgt er wat van.dit duurt nu zo,n twintig jaar.in het begin gedotterd dat helpt ook maar 1 jaar.en ook een liesbreuk zag de huisarts.hoe vaak kunnen ze aan die aderen geholpen worden is mijn vraag…?
ik heb een dichte slagader geen vernauwde
Heb een paar jaar door de pijn heen getraind en loop nu weer marathons en verder op mijn oude snelheid !!!
lopen ! lopen! lopen ! dus.
Kan een sauna bezoek met koud dompelbad met Etalagebenen? Daar kan ik niets over vinden.
Koude dompelbaden zijn niet aan te raden. Het kan een vaatkramp veroorzaken