Hevig menstrueel bloedverlies (HMB) is een veelvoorkomende gynaecologische aandoening. Maar liefst 1 op de 5 vrouwen krijgt hier in de premenopauze mee te maken.
In Nederland alleen gaat het om ongeveer 500.000 vrouwen tussen de 35 en 55 jaar. Te veel vrouwen wachten te lang voordat zij medische hulp zoeken, blijkt uit onderzoek. Terwijl HMB een medisch erkende aandoening is waarvoor meerdere, eenvoudige behandelopties bestaan. Daarom is november uitgeroepen tot campagnemaand Bloedserieus.
Vrouwen met hevig menstrueel bloedverlies (HMB) hebben een bloedserieus verhaal. Dat verhaal hoor je zelden en dat is raar. HMB ofwel menorragie is een erkende medische aandoening met een negatieve impact op de kwaliteit van leven: lichamelijk, psychisch én sociaal. De campagne Bloedserieus moedigt vrouwen daarom aan hun menstruatieverhaal wél te delen. Met elkaar én met de arts.
HMB (ook wel menorragie genoemd) wordt in veel gevallen veroorzaakt door hormoonveranderingen in de premenopauze. Als de geslachtshormonen oestrogeen en progesteron niet meer in balans zijn, waardoor er niet altijd meer een eisprong (ovulatie) is, blijft de functionele laag van het baarmoederslijmvlies (endometrium) zich opbouwen. Hoe dikker de laag wordt, hoe heviger de menstruatie is.
Hoewel HMB een goedaardige gynaecologische aandoening is en de exacte oorzaak lang niet altijd kan worden vastgesteld, is inwendig onderzoek wel degelijk belangrijk. Myomen (vleesbomen) en poliepen kunnen hevige menstruaties geven. Te hevige menstruaties kunnen namelijk een onderliggende medische oorzaak hebben. Denk aan endometriose, adenomyose, een stollingsstoornis (bij de ziekte van Von Willebrand zijn hevige menstruaties vrijwel standaard), PCOS, een ontsteking van het kleine bekken (PID) of gynaecologische kanker.
Symptomen
Symptomen van hevig menstrueel bloedverlies (HMB) zijn: een korte cyclus (minder dan 21 dagen); een langdurige menstruatie (meer dan 7 dagen); hevige menstruatiepijn; veel bloedverlies (driekwart longdrinkglas of meer) en het verlies van grotere stolsels. Vrouwen met HMB hebben vaak meerdere menstruatieproducten tegelijk nodig om doorlekken te voorkomen en moeten tampons en maandverband soms om de 1-2 uur verwisselen. Vermoeidheid door ijzertekort (bloedarmoede) is een veelvoorkomende, lichamelijke klacht. Karakteristiek voor HMB is dat men de agenda rondom de menstruatie moet plannen.
Vrouwen met HMB wachten lang voordat zij medische hulp zoeken, blijkt uit onlineonderzoek.2 Slechts 54% gaat naar de huisarts en 27% belandt vervolgens bij de gynaecoloog. Meer dan de helft (60%) denkt nog altijd dat menstruatieproblemen er nu eenmaal bij horen. Driekwart (75%) weet niet dat HMB een medisch erkende aandoening is. Meer dan een kwart (27%) denkt dat de huisarts toch niets kan doen. HMB sluipt er vaak langzaam in, de klachten worden elke maand ietsje erger waardoor men eraan gaat wennen en het idee ontstaat dat het volgende maand vast beter gaat. Ook schaamte speelt een rol. Driekwart (76%) van de ondervraagden zegt HMB met een vrouwelijke arts, vriendin of de eigen partner te durven bespreken. Bijna een kwart durft dit dus niet.
Behandelopties
Voor HMB zijn – afhankelijk van de levensfase en onderliggende oorzaak – verschillende behandelopties. De huisarts kan hormoontherapie (anticonceptiepil of hormoonspiraal) voorschrijven. De gynaecoloog kan myomen of poliepen verwijderen. Voor vrouwen in de premenopauze zonder kinderwens is endometriumablatie (NovaSure) een optie. Bij deze ingreep wordt het baarmoederslijmvlies (= endometrium) verwijderd (= ablatie) met behulp van elektrische energie. Doel van de behandeling – die poliklinisch en onder plaatselijke verdoving kan worden uitgevoerd – is minder of helemaal geen menstrueel bloedverlies meer, terwijl de natuurlijke hormoonhuishouding intact blijft.
Menstruatieproblemen zijn een subjectief iets. Voor vrouwen met HMB is het daarom belangrijk om zich goed op het consult bij de (huis)arts voor te bereiden. Bijvoorbeeld door een menstruatiedagboek bij te houden of een menstruatiescorekaart in te vullen. Daar kan worden bijgehouden op welke dagen men menstrueert, hoeveel menstruatieproducten per cyclus nodig zijn, welke klachten verder speelden (menstruatiepijn, vermoeidheid) en welke impact dit had op het dagelijkse leven. Denk aan ziek melden van werk of het afzeggen van sport of sociale activiteiten.
Over de campagne Bloedserieus
De campagne Bloedserieus informeert vrouwen in de campagnemaand november én het jaar rond over de oorzaken van en behandelopties bij hevig menstrueel bloedverlies. Via de website hevigbloedverlies.nl en tijdens (online) events wordt voorlichting gegeven. Meer informatie: hevigbloedverlies.nl.
Referenties: 1Shapley M, Jordan K, Croft PR. An epidemiological survey of symptoms of menstrual loss in the community. Br J Gen Pract. 2004 May;54(502):359-63. 2Heavy Periods, online survey among 1,004 women who have experienced heavy periods in the past 3 years (18+), 14th to 18th September 2018, 24 September 2018, 3 Monkeys Zeno for Hologic Benelux.
Eén reactie
Ik ben blij dat er tegenwoordig wel naar gekeken/geluisterd wordt. Ik heb mijn hele leven enorme menstruele bloedingen gehad en in de menopauze heb ik ca. 3 jaar continu bloed verloren. De huisarts vond dat ik hier maar aan moest wennen.