Veel vrouwen krijgen na hun 30ste last van pijn in één of beide borsten. Dan kun je de diagnose mastopathie krijgen. Dit is een aandoening, waarbij er sprake is van goedaardige knobbels of onregelmatigheden in de borst. Zeker 10% van de vrouwen heeft in meer of mindere mate last van.

Wat is mastopathie?

Het is een verzamelnaam van alle goedaardige aandoeningen aan de borsten. Hierbij zijn één of meer knobbels, strengetjes, schijfjes of brokjes in het borstweefsel te voelen. Dit kan voorkomen in één borst of in allebei de borsten.

Symptomen van mastopathie

De klachten die iemand heeft kunnen variëren van een gespannen gevoel in de borst, tot een heftige pijn die de kwaliteit van het leven van iemand sterk kan beïnvloeden.

• Onregelmatig huidoppervlak
  Het borstklierweefsel voelt vaak wat onregelmatig aan. Daarnaast kun je soms één of meer knobbels, strengetjes of schijfjes voelen.
• Gespannen borsten
  Een ander kenmerk is dat de borsten heel gespannen kunnen zijn en in sommige gevallen kunnen ze ook groter worden.
• Afscheiding
  Soms komt er een heldere afscheiding uit de tepel(s). Ook kunnen er cysten ontstaan, dit wordt cysteuze mastopathie genoemd. Een cyste is een goedaardige holte gevuld met vocht, die spontaan groter of kleiner kan worden of zelfs helemaal verdwijnen.
• Pijn
  Pijn speelt een grote rol in het leven van veel vrouwen met mastopathie. Bewegen en aanraken (sporten, traplopen, vrijen, op de buik liggen) is vaak erg pijnlijk. Maar het ook pijnlijk zijn wanneer iemand gewoon stilzit.
  De klachten leveren geen gevaar op voor de gezondheid, maar kunnen wel veel last en ongemak veroorzaken.

Oorzaken

Het is niet altijd even duidelijk waardoor mastopathie veroorzaakt wordt. Maar vaak heeft het met hormonen te maken. Het komt meestal voor meestal bij vrouwen tussen de 35 en 50 jaar. Er bestaan 2 vormen:

• Cyclische mastopathie
  Bij deze vorm, krijgen vrouwen tussen de 3 en de 7 dagen vóór de menstruatie last van zware of gespannen borsten en soms stekende pijn in de borsten. De borstklieren zwellen dan op, door de werking van de vrouwelijke geslachtshormonen. Meestal is de pijn niet precies aan te wijzen, wel voelen veel vrouwen knobbeltjes in hun borsten.
• Niet-cyclische mastopathie
  Deze vorm is dus niet gerelateerd aan de menstruatiecyclus, komt minder vaak voor en er is geen duidelijk patroon in te ontdekken. De pijn kan zeer goed worden aangewezen en wordt vaak omschreven als brandend, scherp of zeurend. Deze vorm komt vaker voor bij vrouwen ouder dan 40 jaar. Tijdens de menopauze nemen de klachten vaak af. Echter, het kan zijn dat de klachten na de overgang weer terugkomen.

Relatie tussen mastopathie en kanker

Mastopathie is een goedaardige aandoening. Bij de meest voorkomende vormen van mastopathie is er geen verhoogde kans op borstkanker. Een vrouw met mastopathie heeft niet meer kans op borstkanker dan andere vrouwen. De goedaardige knobbels worden niet kwaadaardig. Maar het is wel mogelijk om naast mastopathie ook borstkanker te krijgen. Daarom blijft het belangrijk om ieder knobbeltje opnieuw te onderzoeken.

Mogelijke behandelingen

De behandeling kan uit 3 pijlers bestaan. Alle pijlers zijn erop gericht om de overgevoeligheid en de pijn te verminderen:

Behandeling zonder hormonen

• Ondersteuning
  Begin met de aanschaf van een goed passende (sport) beha zonder beugels met brede schouderbanden. Daarnaast kan het helpen om je warm aan te kleden. Het is gebleken dat hoe kouder, hoe pijnlijker de borsten kunnen aanvoelen.
• Dieet
  In koffie, thee, cola, wijn, kaas en chocolade zitten stoffen die veel invloed kunnen hebben op de biochemische reacties in het lichaam. Bij sommige vrouwen helpt deze voedingsmiddelen te schrappen uit hun dieet. Echter, het duurt ongeveer 3 maanden voordat je effect kan verwachten.
• Teunisbloemolie
  Teunisbloemolie (primrose oil) is te koop bij de drogist of reformzaak. Dit middel biedt in 40% van de gevallen verlichting. Maar, het kan wel 3 maanden duren voordat het effect heeft.
• Medicijnen
  Bij pijnklachten kun je paracetamol gebruiken. Wanneer de normale dosering niet werkt, overleg dan met je huisarts.

Behandeling met hormonen

• De anticonceptiepil
  Bij sommige vrouwen worden de klachten minder wanneer ze de anticonceptiepil gaan gebruiken. Anderen hebben juist minder klachten als ze stoppen met de pil. Soms kan het helpen om van pil te verandering.
• Hormonale behandeling
  Bij een ernstige vorm van cyclische mastopathie, is een andere hormonale behandeling te overwegen. Echter, deze behandeling heeft veel bijwerkingen. Daarom wordt hier pas in een later stadium voor gekozen.

Operatief

Een bindweefselknobbel (fibroadenoom), in de borst wordt in zeldzame gevallen operatief verwijderd. Een operatie is nooit de eerste keus, omdat je door de operatie kans loopt op littekenvorming. Littekenvorming kan ook weer klachten veroorzaken.

Bronnen: catharinaziekenhuis.nl en umcg.nl