Wanneer je pijn hebt op de borst en problemen hebt met ademhalen, dan kan het zijn dat je pleuritis hebt. Maar is pleuritis eigenlijk besmettelijk?

Wat is pleuritis?

Bij pleuritis, ook wel pleuris in de volksmond genoemd, is het longvlies (de pleura) of borstvlies ontstoken. Pleuritis wordt ook wel longvliesontsteking of borstvliesontsteking genoemd. Om de buitenkant van de longen zit een vlies, dit is het longvlies. Het borstvlies zit strak tegen de borstwand aan. Deze twee vormen samen de longholte. Normaliter is de holte gevuld met een klein beetje longvocht, waardoor de longen tegen het borstvlies aandrukken. Wanneer we ademen, glijden deze 2 vliezen over elkaar. Bij pleuritis is dat kleine beetje longvocht er niet, waardoor de 2 vliezen niet meer over elkaar glijden maar schuren. Dit veroorzaakt een vervelende en stekende pijn. Dat komt doordat het longvlies vol zenuwen zit.

Er zijn 2 soorten pleuritis:

• Droge pleuritis
  Bij de deze vorm is er een ontsteking zonder vochtophoping.
• Natte pleuritis
  Hierbij is er wel sprake van een ontsteking met vochtophoping in de longholte. Bij natte pleuritis zit er veel vocht in uw longholte, wat tegen de long aandrukt. Door die extra druk kan iemand zich benauwd voelen. Het vocht kan de ontsteking erger maken.

Mogelijke oorzaken

Pleuritis kan veel verschillende oorzaken hebben. De meest voorkomende oorzaken zijn:

• Een infectie met een virus of bacterie, zoals griep.
• Lekkende lucht tussen de vliezen van de longen door, vaak door een klaplong.
• Een gebroken rib.
• Een tumor in de longvliezen.
• COPD.
• Tuberculose.
• Ziekten die het hele lichaam beïnvloeden zoals: reuma, lupus, ziekte van Hodgkin.
• Longembolie.
• Alvleesklierontsteking.
• Complicatie bij een hartoperatie.

Is pleuritis besmettelijk?

Pleuritis zelf is niet besmettelijk. Dus wanneer iemand in jouw omgeving een longvlies- of borstvliesontsteking heeft, dan hoef je dus niet bang te zijn dat je dit ook kunt krijgen door lichamelijk contact, niezen, praten of hoesten. Echter, de ziekte waardoor de pleuritis is ontstaan, bijvoorbeeld een longontsteking of acute bronchitis, kan wel besmettelijk zijn.

Symptomen pleuritis

Wanneer je last hebt van pleuritis, dan zijn de meest duidelijke symptomen pijn in de borst en problemen met ademhalen. De pijn die je voelt, komt vaak plotseling opzetten en is hierna constant aanwezig. De pijn wordt erger als je diep ademhaalt, maar ook als je hoest, niest of een plotselinge beweging maakt. In de meeste gevallen voel je de pijn aan één kant van de borstkas of is de pijn aan één kant erger dan aan de andere kant. De pijn kan eventueel uitstralen naar de schouder of naar de buik.
Je krijgt ademhalingsproblemen bij pleuritis, omdat de hoeveelheid vocht tussen de vliezen ophoopt door de ontsteking. Je wordt niet alleen kortademig, maar hebt ook pijn in de borst bij diep in- en uitademen.

Diagnose

Een arts zal eerst een aantal vragen stelen om achter je klachten te komen. Vervolgens zal hij/zij naar je longen te luisteren. Wanneer je last hebt pleuritis, dan zal de arts een schurend, wrijvend geluid tijdens je ademhaling horen. Door een bloedtest te doen kan de arts zien of er sprake is van een ontsteking. Door middel van een röntgen of echo kan er gekeken worden of dat er vocht tussen de longvliezen zit.

Behandelingsmogelijkheden pleuritis

De behandeling is afhankelijk van de oorzaak. Door de oorzaak of onderliggende problemen aan te pakken, zal de ontsteking aan je longvliezen vaak ook verdwijnen.

Wanneer je veel last hebt van pijn, dan kan de arts je pijnstillers voorschrijven. Wanneer je last hebt van pleuritis met een te grote vochtophoping, kan er druk op de longen komen te staan. De arts kan dan onder lokale verdoving een drain plaatsen. Een drain is een dun buisje die het vocht afvoert. Hierna zul je merken dat de pijn snel minder is en dat je minder benauwd bent.

Wat kun je zelf doen?

Rust nemen dat is het belangrijkste wat je zelf kunt doen bij pleuritis. Er zijn een aantal tips die helpen om sneller te herstellen en de kans op pleuritis te verkleinen.

• Neem pijnstillers wanneer je pijn hebt. Wanneer je geen pijn hebt, probeer dan goed en diep door te ademen. Zo houdt je de longen schoon en is de kans op extra infecties kleiner.
• Ga op de pijnlijke zijde liggen. Door de druk neemt de pijn af.

Bij veel slijm

• Drink voldoende (bijvoorbeeld water en thee), vooral wanneer je koorts hebt.
• Vermijd irritatie van de longen: rook niet (mee) en dek je mond af bij vervuilde lucht zoals: rook, verf en sterke lucht van huishoudartikelen.
• Door te stomen maak je het slijm in de longen losser.
• Maak de antibioticakuur altijd af.

Bronnen: Longfonds en Jeroen Bosch Ziekenhuis