Spataderen; wat is de oorzaak ervan?
Spataderen; wat is de oorzaak ervan?

Ongeveer 25% van alle Nederlanders hebben te maken met spataderen. Maar wat is de oorzaak van deze ontsierende verdikkingen op onder andere je onderbenen? Met andere woorden zijn spataderen te voorkomen? 

Wat zijn spataderen?

Spataders zijn verzwakte en uitgezette aderen. Vaak komen ze voor in de onderbenen en zijn ze te herkennen aan de zachte, blauwkleurige, kronkelend verlopende verdikkingen op bijvoorbeeld je been. Spataderen komen voor in 3 verschillende gradaties:

  • Kleine spataderen
    Je kunt kleine spataderen herkennen aan die kleine blauwe kluwen aderen op je benen. Andere benamingen hiervoor zijn: berkentakjes of bloedspinnen.
  • Middelgrote spataderen
    Middelgrote spataderen kunnen wel enkele millimeters dik en vele centimeters lang zijn. In sommige gevallen is er ook sprake van vochtophoping in de benen bij deze gradatie.
  • Grote spataderen
    Dit zijn vaak dikke kabels die pijnklachten kunnen veroorzaken. Daarnaast kun je bij grote spataderen ook last hebben van een moe en zwaar gevoel in je benen en/of rusteloze benen. Wanneer je last hebt van grote spataderen, ga dan naar je huisarts. De kans op complicaties is dan groot.

Ontstaan van spataderen

Onze aderen vervoeren het bloed naar het hart omhoog. In de benen hebben de aderen kleppen, die er voor zorgen dat het bloed door de zwaartekracht niet terugstroomt. Op het moment dat die kleppen niet goed meer sluiten, dan kan het bloed wel terugstromen. Hierdoor wordt de druk op de wand van de aderen verhoogt, waardoor deze op termijn uitrekt. Zo ontstaat een spatader.

Wie kan spataderen krijgen?

Er zijn een aantal factoren die het risico op het krijgen van spataderen verhogen:

  • Erfelijkheid
    Dit is de belangrijkste oorzaak van spataders. Op het moment dat één van je ouders spataderen heeft, dan heb je zelf 70% kans op het krijgen van spataderen.
  • Langdurig staan
    Mensen die veel en lang moeten staan hebben ook een verhoogd risico. Denk hierbij onder andere aan de beroepsgroepen: verpleegkundigen, kappers, leerkrachten en winkelpersoneel.
  • Leeftijd
    Je aderen worden minder stevig naarmate je ouder wordt.
  • Geslacht
    Meer vrouwen dan mannen hebben spataderen.
  • Zwangerschap
    Tijdens de zwangerschap kun je door verschillende redenen spataderen krijgen. Een daarvan is dat als gevolg van een veranderde hormoonspiegel, de vaatwanden slapper kunnen worden. Daarnaast kan door de groeiende baarmoeder de terugstroom van bloed vanuit je de benen naar je hart minder goed plaatsvinden. Hierdoor neemt de druk op de aderen toe. 
  • Overgewicht
    Wanneer er sprake van overgewicht is, dan kan door toename van de druk in de buik het bloed minder goed van de benen richting het hart worden teruggevoerd. De druk op de wanden van de aderen wordt groter en dat kan voor een verwijding van de aderen zorgen.
  • Trombose
    Bij trombose ontstaat er een bloedstolsel. Wanneer het stolsel is verdwenen, dan zijn meestal ook de kleppen verdwenen op de plek waar de trombose zat. Het gevolg is dat de druk op de kleppen daaronder groter wordt.

Mogelijke klachten van spataderen

Soms geven spataderen helemaal geen klachten. Maar wanneer er klachten ontstaan, dan kunnen deze bestaan uit:

Symptomen bij beginnende spataders:

  • Zwaar gevoel in de benen.
  • Vermoeide benen (vaak ook warme benen).
  • Jeuk.
  • Een strak gevoel in de benen.
  • Kuitkramp.
  • Stekende pijn in de kuiten.
  • Trillingen in de benen.

Symptomen bij langer bestaande spataders:

  • Vochtophopingen rond de enkels.
  • Huiduitslag.
  • Rode en schilferige huid.
  • Ontsteking.

Als spataderen te laat herkend of niet behandeld worden, kan er een wond ontstaan die maar niet wil genezen: een open been.

Wat kun je zelf doen?

Om spataderen of de uitbreiding ervan tegen te gaan, kun je de volgende zaken zelf doen:

Veel bewegen
Door voldoende te bewegen, stimuleer je de bloedsomloop. Qua sporten zijn vooral hardlopen, fietsen en zwemmen erg goed. Hierbij trekken de beenspieren goed samen, waardoor ze de aderen masseren.

Wanneer je een zittend beroep hebt, zorg er dan voor dat je om de 20 minuten even opstaat en rondloopt. Heb je een staand beroep, ga dan af en toe even zitten. Span ook regelmatig je kuitspieren aan.

Let op je gewicht

Wanneer je last hebt van overgewicht, probeer dan af te vallen. Overtollige kilo’s betekenen een extra belasting van de bloedvaten en een minder goede werking van de spierpompfunctie. 

Draag losse kleding
Vermijd het dragen van knellende schoenen, kousen en/of broeken. Draag kleding die voldoende bewegingsvrijheid geeft. Daarnaast kun je als je een staand beroep hebt, steunkousen dragen. Voor wat betreft de schoenen, draag schoenen met een lage hak, niet hoger dan 4 cm. Hoge hakken doen de spierpomp minder goed werken. Wanneer je thuis bent, dan is het aan te raden om op je blote voeten te lopen.

Masseer je benen
Door de benen te masseren, van de voet naar je dij toe, verhoog je de snelheid van het terugkeren van het veneuze bloed.

Let op je voeding
Eet gevarieerd en vitaminerijk: met name vitamine E en C, bètacaroteen, selenium en zink. Dit zijn antioxidanten die vrije radicalen wegvangen en helpen bij de bescherming van gezonde cellen en weefsels.   

Overig
Stop met roken. 

Wanneer naar je huisarts?

Twijfel je na het lezen van dit artikel of je naar de huisarts moet? Doorloop dan eens onze vragenlijst en ontvang na afloop direct een betrouwbaar advies.

Bepaal binnen 1 minuut of u naar de huisarts moet

 

Bronnen: hartstichting.nl en huidinfo.nl

7 reacties

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *